Mùa ghẹ về. Có lẽ trong các sản vật của
biển thì ghẹ là loại bình dân nhất nhưng khi lên mâm rồi thì ghẹ lại có
sự hấp dẫn đặc biệt. Chỉ thưởng thức một lần thôi cũng đủ khiến người ta
nhớ mãi.
Thích nhất là “vớ” được ghẹ cái có một bọc trứng ở bụng. Ghẹ được chế biến thành nhiều món như: ghẹ hấp bia, ghẹ nấu măng tươi, ghẹ rang me… Nhưng với người dân miền biển thì bữa cơm chỉ cần có bát canh ghẹ nấu bầu là đã “sang” lắm rồi. Canh ghẹ nấu bầu vừa rẻ tiền vừa dễ chế biến, lại thơm ngon, bổ dưỡng, thanh mát, giúp mọi người nhanh chóng phục hồi sức khỏe trong những ngày hè tiết trời oi nồng, nắng nóng.
Ghẹ để nấu canh phải là những con to, thịt chắc thì bát canh mới thơm, béo. Ghẹ được chia làm nhiều loại, mỗi loại ghẹ lại có cách chế biến khác nhau để tạo ra những món ngon hấp dẫn, đậm đà: ghẹ xanh, ghẹ đỏ, ghẹ ba chấm. Nhưng để nấu canh bầu thì ngon nhất là ghẹ ba chấm. Để nấu món canh này cần chọn ghẹ tươi, cầm trên tay bóp nhẹ cảm thấy ghẹ chắc, không bị xì nước. Ghẹ tươi thì thịt mới chắc, béo, thơm; nước canh mới ngọt.
Với người dân quê, bữa cơm gia đình thường mùa nào thức ấy. Mùa ghẹ biển cũng là mùa bầu. Bầu được trồng trước đó chừng 1 tháng. Khi nào bầu leo kín giàn và ra những trái đầu tiên thì cũng là lúc bắt đầu mùa ghẹ. Những trái bầu tươi non treo lủng lẳng trên giàn ở ngoài vườn được hái vào nấu canh với ghẹ. Sự kết hợp rất “ăn ý” này tạo nên món canh thanh mát, ngon lành, đậm đà vị biển. Chỉ cần thêm mấy quả cà pháo muối giòn tan nữa thì bữa cơm ấy ngon chẳng khác nào được ăn sơn hào hải vị.
Chế biến canh ghẹ nấu bầu tương đối đơn giản. Ghẹ rửa sạch, bỏ yếm, tách mai. Ướp ghẹ với muối, hạt nêm, mì chính, hành, tiêu 20 phút cho thấm gia vị. Bầu gọt bỏ vỏ, rửa sạch, xắt lát mỏng. Sau đó, phi thơm dầu phộng, cho ghẹ vào đảo đều để ghẹ chín và chuyển sang màu vàng rồi thêm nước dùng, nấu sôi 5 phút cho ghẹ tiết ra vị ngọt. Người miền biển thường cho vài lát gừng thái sợi vào nấu cùng để món canh thêm ấm nóng, dậy mùi và nhiều hương vị. Cuối cùng cho bầu vào, nấu sôi lên lần nữa, nêm gia vị vừa ăn và rắc vài cọng hành xanh là đã có được một mon ngon hấp dẫn.
Canh ghẹ nấu bầu đượm hương vị dân dã rất được ưa chuộng. Vị thanh mát của bầu quện với cái ngậy béo và thơm của ghẹ khiến người ta ăn một lần là nhớ mãi. Vào trưa hè oi ả mà có một bát canh ghẹ nấu bầu đẹp mắt, ngọt và giải nhiệt trên mâm cơm thì là tuyệt nhất. Qua thời gian, hương vị của món ngon dễ làm này đã trở nên quen thuộc và gần gũi với con người, tới nỗi, chỉ mới nhắc tới thôi cũng đủ gợi nhớ bao cảm xúc. Đối với những người dân sống với biển, đây có lẽ là món ngon của quê hương, xứ sở, là kỷ niệm đồng hành cùng họ suốt cuộc đời.
