Người dân Huế vốn nổi tiếng thanh lịch,
có lẽ vì thế mà họ tỏ ra rất sành điệu trong việc ăn uống, không chỉ
trong khâu chọn nguyên liệu mà còn cầu kỳ từ việc chế biến cho đến cách
bày biện trang trí và thưởng thức. Mỗi món ăn đều được nâng lên thành
một tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng và quyến rũ với du khách bốn phương.
Thành phố Huế cổ kính và thơ mộng bên bờ sông Hương không chỉ nổi tiếng với những thắng cảnh và di tích, đền chùa, lăng tẩm, mà còn để lại trong lòng du khách nhiều ấn tượng khó phai về vùng đất phong phú sản vật và các món ăn nổi tiếng.
Món ăn Huế chứa đựng đầy đủ khẩu vị của mọi miền từ mặn, ngọt, béo, bùi đến chua, chát, đắng, cay. Người Huế thích tất cả các vị, nhưng vị nào rõ vị ấy. Muốn mặn có vài chục vị ruốc, ngọt thì một chuỗi các loại chè (chè xanh đánh, chè đậu ván…), béo thì có bún bò, đắng thì có cháo nấm tràm, cay dùng cơm hến. Sự đậm đà tạo nên hương vị đặc trưng trong món ăn Huế.
Tôm rang me của Huế
Những
món ăn Huế dù là cao lương mỹ vị hay dân dã đơn sơ, đều làm cho ai đó
một lần nếm qua phải xuýt xoa khen ngon đến mức “ngậm mà nghe”, để rồi
lưu luyến mãi cái hương vị khó quên ấy. Dường như qua bàn tay khéo léo
của người phụ nữ, món ăn đã được thổi vào cái hồn và chút gì đó tâm linh
của Huế.Món ăn dân dã và khó quên nhất là cơm hến. Đó là một món ăn giản dị, đượm đầy hương vị đồng quê được làm từ một sản vật nằm trong lòng con sông thị vị của xứ Huế. Cơm hến ngon nhờ tài pha chế một tổ hợp nhiều thành phần các loại gia vị: rau thơm, bắp chuối, cọng bạc hà thái nhỏ, tương ớt, mắm, muối, me, đậu phộng giã mịn, nước mắm tỏi, tóp mỡ và cơm trắng để nguội. Đặc biệt là sự góp mặt của ruốc sống, cơm hến ngon ngọt cũng chính nhờ vị ruốt này.
Ngoài các món ăn dân dã mà tinh tế ở ngoài dân gian, những món ăn ngon lúc đầu chỉ dành cho giới quý tộc trong các vương phủ, dần cũng theo chân người nội trợ ra phục vụ cho những gia đình khá giả trong các dịp lễ, Tết, cúng kỵ hay thiết đãi bạn bè. Mọi người có thể biết tới nem chua An Cựu, chả lụa Thành Hân và nhiều món ăn khác.
Nói đến đất Huế thơ mộng với những nét văn hóa ẩm thực phong phú và tinh tế sẽ thật thiếu sót nếu không nhắc tới ẩm thực chay xứ Huế. Các món ăn chay ở Huế rất phong phú, được chế biến cầu kỳ và ngon không kém món ăn mặn.
Cùng với các món ăn trong bữa cơm gia đình, Huế còn có những món ăn đặc sản như bún bò, giò heo mà nổi tiếng nhất là bún Gia Hội, chợ Tuần. Lại còn hàng chục loại bánh mặn, ngọt mà ai đã một lần nếm thử, hẳn không quên được món quà đặc sắc chốn Cựu kinh. Đó là các loại bánh nổi tiếng gắn liền với các địa danh: bánh khoái Đông Ba, bánh bèo Ngự Bình, bánh canh Nam Phổ, bánh ướt thịt nướng Kim Long…
Nói đến văn hóa ẩm thực Huế ta cũng không thể không nhắc đến chè Huế. Ở Huế có tới mấy chục loại chè, có những loại chè thanh tao, sang trọng của chốn cung đình xưa như chè hạt sen, chè long nhãn bọc hạt sen, chè đậu ngự và cũng có cả những thứ chè rất bình dân như chè bắp, chè đậu ván, chè môn, chè khoai mài… Mỗi loại chè đều có một hương vị riêng thơm ngon và rất hấp dẫn đặc biệt là món chè mang sắc tím Huế - chè khoai môn.
Ngày nay, ẩm thực Huế đã theo chân những người con xứ Huế đi khắp muôn ơn. Tuy nhiên nếu một lần đến Huế, thưởng thức món ngon Huế thưởng ngoạn khung cảnh thơ mộng hữu tình của non nước nơi đây, bạn mới cảm nhận đầy đủ về văn hóa Huế, con người Huế.